Biochemia krwi w ciąży. Nieinwazyjne badania prenatalne obejmują m.in. biochemiczne badania krwi. Te badania polegają na tym, aby pobrać krew kobiety ciężarnej i zbadać w niej stężenia pewnych składników i substancji. Poziom niektórych substancji obecnych w krwi przyszłej matki może bowiem świadczyć o określonych wadach płodu. Fot: Eziutka / We wszystkich grupach wiekowych należy rozważyć suplementację witaminy D3. Badanie kontrolne poziomu witaminy D3 wykonuje się na 3 miesiące po rozpoczętej suplementacji. Istnieje wiele grup mających wskazania do wykonania badania poziomu tej witaminy. Bardzo duży odsetek społeczeństwa jest narażony na niedobór witaminy D. Wynika to z wielu czynników, jak nieodpowiedni tryb życia, zła, uboga w witaminę D dieta, ale przede wszystkim niedostateczna ekspozycja na promieniowanie UV. Niedobór witaminy D przekłada się na problemy z przyswajaniem wapnia. Wyróżnia się wiele grup, w których warto wykonać badanie poziomu witaminy D, a konkretnie jej metabolitu – 25-hydroksywitaminy D, by ocenić konieczność jej suplementacji. Według aktualnych wytycznych w pediatrii regularna suplementacja witaminy D jest konieczna u noworodków i niemowląt, które w pierwszym roku życia powinny otrzymać 400 IU witaminy D na dobę. Zobacz film: Rola witaminy D w naszym organizmie. Źródło: Wiem co jem, wiem co kupuję. Norma witaminy D w badaniu laboratoryjnym Oznaczenie poziomu witaminy D we krwi wykonuje się podczas standardowego pobierania krwi z żyły obwodowej. Norma poziomu witaminy D, a dokładnie 25(OH)D (25- hydroksywitaminy D), wynosi 75–200 nmol/l (30–80 ng/ml). Zbyt wysoki poziom w badaniu może wynikać z nadmiernej podaży witaminy (choć zdarza się to rzadko). Może też towarzyszyć ziarniniakom oraz pierwotnej nadczynności przytarczyc. Niedobór witaminy D zdarza się częściej. Może wynikać z niedostatecznej podaży witaminy D czy też niedoczynności przytarczyc. Zobacz film: Słoneczna witamina D. Źródło: Dzień Dobry TVN Kto powinien wykonać badanie poziomu witaminy D3? Nie ma konieczności wykonywania badania witaminy D3 u wszystkich osób w populacji celem profilaktycznego sprawdzenia jej poziomu, aczkolwiek takie badanie może wykonać każdy. Nie wymaga ono ani specjalnego przygotowania, ani nie ma do niego przeciwwskazań. Są pewne osoby, u których jednak warto zwrócić szczególną uwagę na poziom D3 ze względu na zwiększone ryzyko jej niedoboru. Badanie poziomu witaminy D3 wykonuje się u osób, u których występują: krzywica, osteomalacja, ból mięśniowo-szkieletowy, osteoporoza, wysoki poziom parathormonu, niedobór parathormonu, steroidoterapia, zaburzenia wchłaniania z przewodu pokarmowego, alergie, restrykcyjne diety, nietolerancja laktozy, niewydolność nerek, choroby wątroby, ziarniniaki, nadciśnienie, choroby sercowo-naczyniowe, choroby o podłożu autoimmunologicznym, nowotwory. Zaburzenia poziomu witaminy D3 w powyższych jednostkach chorobowych utrudniają leczenie podstawowe. Zobacz film: Czy stosowanie suplementów diety jest bezpieczne? Źródło: Stylowy Magazyn. Suplementacja i kontrolne badania poziomu witaminy D3 Aby poziom witaminy D3 we krwi osiągnął zakres normy, konieczne jest stosowanie suplementacji przez co najmniej miesiąc. Nie ma ograniczeń czasowych stosowania witaminy D. Jednak konieczna ilość IU do suplementacji zależy przede wszystkim od wieku. W pierwszym półroczu życia dzieci powinny otrzymywać 400 IU na dobę witaminy D. W drugim półroczu ze względu na intensywny wzrost i rozwój zwiększa się ilość suplementowanej witaminy do 600 IU. Po ukończeniu pierwszego roku życia suplementacja powinna być sezonowa, chyba że w okresie letnim również dziecko nie ma zapewnionej odpowiedniej podaży witaminy. Dorośli powinni stale suplementować witaminę D w dawkach 800–2000 IU. Wykonywanie badania kontrolnego poziomu witaminy D we krwi zaleca się 3 miesiące po włączeniu suplementacji. Kiedy uzyska się odpowiedni poziom tej witaminy w badaniu kontrolnym, można wykonywać oznaczenie raz na pół roku. Zobacz film: Witamina D - witamina życia. Źródło: Dzień Dobry TVN Badanie poziomu witaminy D3 u dzieci Dzieci narażone są na niedobór witaminy D3 z kilku powodów. Pierwszy to mała ekspozycja na promieniowanie słoneczne. Pomijając analizę warunków klimatycznych i pogodowych, należy zwrócić uwagę na to, iż dzieci mniej przebywają na słońcu w godzinach, kiedy promieniowanie jest optymalne (w okolicach południa), przebywają w cieniu, stosuje się u nich wysokie filtry ochronne. To z kolei stanowi oczywiście prewencję innych szkodliwych działań promieniowania słonecznego. Ponadto nie wykazano, by rzeczywiście wystarczająca ekspozycja na słońce obejmowała 20% ciała przez 20 minut, a z taką teorią można się często spotkać. Bardzo modne w dzisiejszych czasach diety eliminacyjne czy wegetariańskie, szczególnie u młodych ludzi, przyczyniają się znacząco do niedoborów witaminowych. Na podaż witaminy D3 powinny zwrócić szczególną uwagę kobiety w ciąży, u których zapotrzebowanie na witaminy rośnie, a niedobór witaminy D przekłada się na niedobór witaminy u noworodka. Ponadto dzieci karmione wyłącznie piersią są narażone na niedobór witaminy D. Badanie poziomu witaminy D można wykonać już w ciąży, by wcześnie wdrożyć jej suplementację. Konieczne jest badanie poziomu witaminy D3 i jej suplementacja w przypadku wszelkich zaburzeń wchłaniania u dzieci, w tym celiakii czy nieswoistych chorób zapalnych jelit. Niski poziom witaminy D3 Witamina D3 jest konieczna dla odpowiedniego wchłaniania wapnia z przewodu pokarmowego. Kiedy dochodzi do wystąpienia niedoboru tej witaminy, przyswajanie wapnia spada. Tym samym dochodzi do wzrostu poziomu parathormonu, przez co wapń jest pozyskiwany z kości. Przyczynia się to do spadku masy kostnej, wzrostu ryzyka złamań i osteoporozy, a u dzieci – krzywicy. Zobacz film: Interpretacja wyników morfologii. Źródło: Dzień Dobry TVN. Czy artykuł okazał się pomocny? Niektóre badania krwi, które powinny być wykonywane równie często, znajdują się jednak poza listą badań finansowanych przez NFZ. Są to przede wszystkim testy diagnostyczne krwi dotyczące: Witaminy D3; Homocysteiny; eGFR; Badanie krwi na poziom witaminy D3 w organizmie. Witamina D3 spełnia wiele funkcji w organizmie człowieka. Witaminy odkryto niewiele ponad sto lat temu. Nie ulega wątpliwości, że mają kluczowe znaczenie dla zdrowia, a do najważniejszych z nich należą witaminy A, C, D oraz E. Warto poznać ich rolę i funkcje w organizmie oraz dowiedzieć się, jakie produkty dostarczają ich najwięcej. Witaminy i ich właściwości – dlaczego są tak istotne? Spis treści: Witaminy i ich właściwości Witamina A Witamina C Witamina D Witamina E Witaminy i ich właściwości Co to są witaminy? Witaminy to grupa organicznych związków chemicznych o zróżnicowanej budowie, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Mogą być pozyskiwanie syntetycznie lub mieć pochodzenie naturalne. W przypadku większości witamin, organizm ludzki nie ma zdolności ich syntetyzowania. W związku z tym konieczne jest dostarczanie witamin w odpowiednio zróżnicowanej i urozmaiconej diecie, najczęściej pod postacią prowitamin. Brak danej witaminy w organizmie określa się mianem awitaminozy, niedobór to hipowitaminoza, a nadmiar – hiperwitaminoza. Pracę nad zagadnieniem – witaminy i ich właściwości – rozpoczął polski badacz i biochemik Kazimierz Funk w 1913 roku. On także stworzył nazwę omawianych związków chemicznych – witaminy. Vitae po łacinie oznacza życie, a amina pochodzi od grupy aminowej, którą zawierała pierwsza wyizolowana przez niego witamina – B1. Podział witamin Podział witamin oparto na właściwościach fizycznych, wyróżniając witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) i rozpuszczalne w wodzie (B i C). Drugi i mniej popularny podział klasyfikuje witaminy na te, będące związkami azotowymi – wszystkie witaminy z grupy B, oraz witaminy nie zawierające azotu – A, D, E, K i C. Witaminy pełnią w organizmie bardzo wiele funkcji – te rozpuszczalne w tłuszczach mogą być magazynowane w organizmie (głównie w wątrobie i tkance tłuszczowej), a ich rolą jest uczestnictwo w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej, regulacja procesów krzepnięcia krwi oraz spełnianie funkcji antyoksydacyjnej. Witaminy rozpuszczalne w wodzie nie są magazynowane w organizmie, ich nadmiar jest usuwany z moczem, pełnią funkcję koenzymów i kofaktorów różnych układów enzymatycznych i uczestniczą w metabolizmie cukrów, tłuszczów, białek oraz w gospodarce mineralnej organizmu. Witamina A – na co i kiedy? Witamina A – na co ma wpływ i kiedy może występować jej niedobór? Witamina A w organizmie człowieka jest syntetyzowana z beta-karotenu pochodzącego z diety. Uczestniczy w procesie widzenia – przekształca się w retinal, który wchodzi w skład rodopsyny, której rolą jest utrzymanie wrażliwości pręcików siatkówki oka na przyćmione światło. Wpływa także na prawidłowe funkcjonowanie tkanki nabłonkowej. Witamina A wywiera dobroczynny wpływ na wzrok. Witamina A (inaczej retinol) zapobiega kurzej ślepocie, pomaga w leczeniu chorób oczu. Poza tym wzmacnia błony śluzowe nosa, gardła, jelit i płuc, dzięki czemu zwiększa odporność na zakażenia. Wpływa na rozwój i wzrost kości, zapobiega tworzeniu się krzywego zgryzu. Stymuluje także błony śluzowe do produkcji śluzu i pełni funkcje antyoksydacyjne. Witamina A i jej występowanie W czym jest witamina A? Beta-karoten, będący prowitaminą witaminy A, występuje w produktach pochodzenia roślinnego, szczególnie w pomarańczowych, zielonych i czerwonych warzywach, np. marchwi, szpinaku czy czerwonej papryce. W czym jest witamina A? Produkty pochodzenia zwierzęcego, bogate w witaminę A to żółtka jaj, pełne mleko oraz jego przetwory, tłuste ryby morskie, wątroba i inne podroby. Przedawkowanie witaminy A jest niebezpieczne dla zdrowia. Jej nadmiar prowadzi do nadmiernej senności i zmęczenia, utraty łaknienia, łysienia, owrzodzeń skórnych, krwotoków, a nawet dysfunkcji w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, serca czy nerek. Jak rozpoznać niedobór witaminy A? Objawy to przede wszystkim suchość i łuszczenie skóry oraz ślepota zmierzchowa, która jest wynikiem zahamowania regeneracji rodopsyny. Niedobór witaminy A objawia się pogorszeniem widzenia, co powoduje np. trudności w prowadzeniu samochodu, zwłaszcza wieczorem. Niedobór może także prowadzić do suchości spojówek i rogówki, a przy dużych niedoborach nawet do ślepoty. Inne symptomy obejmują zaburzenia wzrostu kości i zębów oraz częste infekcje. Poziom witaminy A można określić, wykonując pomiar jej stężenia w badaniu krwi. Na co wpływa witamina C? Witamina C, czyli kwas askorbinowy to jeden z najsilniejszych przeciwutleniaczy. Jaka jest rola tej witaminy? Działanie polega na wzmacnianiu dziąseł i zębów, ograniczaniu rozwoju bakterii, wywołujących próchnicę zębów, ułatwieniu przyswajania żelaza, utrzymaniu prawidłowego stanu tkanki łącznej. Na co wpływa witamina C? Wpływa na syntezę kortykosteroidów i wybranych neuroprzekaźników. Wzmacnia odporność organizmu na infekcje, przyspiesza gojenie się ran. Bierze udział w metabolizmie podstawowych białek, w przemianach tłuszczów, cholesterolu oraz kwasów żółciowych. Jakie są objawy przedawkowania witaminy C? Przyjmowanie znacznych ilości witaminy C w codziennej diecie rzadko jest powodem do niepokoju i nie daje niepokojących objawów – jej nadmiar w zdrowym organizmie jest wydalany z moczem. Stanowczo należy przestrzegać przed stosowaniem tzw. mega dawek dochodzących do kilku lub kilkunastu (!) gramów (tysięcy miligramów) dziennie, które przynoszą więcej szkód niż korzyści, a czasami bywają wprost niebezpieczne! Objawy przedawkowania witaminy C w postaci syntetycznej mogą obejmować także dolegliwości żołądkowo- jelitowe, głównie biegunki. Witamina C i jej występowanie Witamina C znajduje się przede wszystkim w owocach i warzywach – natce pietruszki, papryce czerwonej, ziemniakach, czarnej porzeczce, kiwi, owocach cytrusowych, szpinaku, kalafiorze, pomidorach, truskawkach oraz brukselce. Jej niedobór powoduje choroby jamy ustnej – szkorbut, krwawienie, owrzodzenie dziąseł, wypadanie zębów, objawia się kruchością i pękaniem naczyń krwionośnych. Brak dostatecznej ilości witaminy C w organizmie to także osłabienie odporności, powolne gojenie się ran i nieprawidłowe zrastanie się kości, obrzmiałe i bolesne stawy, a także podatność na siniaki, osłabienie i niekiedy wzmożona senność. Prawidłowy poziom stężenia witaminy C wynosi 34–110 µmol/l (6–20 µg/dl)[1]. Badanie wykonywane jest we krwi. Witamina D Witamina D – jaką rolę pełni w naszym organizmie? Witamina D, czyli kalcyferol, wzmaga wchłanianie wapnia oraz fosforu z jelit, reguluje uwalnianie wapnia z kości i reabsorpcję w nerkach, zapewnia właściwy rozwój i stan kości oraz zębów, a także ma działanie immunomodulujące. Witamina D powstaje w ludzkiej skórze z pochodnej cholesterolu, która pod wpływem promieni UV przekształca się w prowitaminę, a w dalszej kolejności w witaminę. Witamina D – jakie ma działanie i w jakich procesach bierze udział? Oddziałuje na komórki szpiku kostnego produkujące komórki obronne, podnosi odporność i chroni przed infekcjami układu oddechowego. Jej suplementacja jest zalecana noworodkom i niemowlętom, kobietom w ciąży oraz w okresie karmienia piersią, a także osobom w podeszłym wieku. Również w przypadku zdrowych dzieci, młodzieży i osób dorosłych, zaleca się odpowiednią suplementację – szczególnie w miesiącach zimowych i na wiosnę. Witamina D znajduje się w pełnym mleku, żółtkach jaj, maśle, olejach roślinnych i tłuszczach zwierzęcych, grzybach i drożdżach. Niedobory witaminy D Niedobory witaminy D pojawiają się w okresie zimowym i wiosennym, gdy ilość słonecznych dni jest mała, dni są krótkie, a powierzchnia skóry eksponowana na promienie słońca mniejsza co ogranicza syntezę witaminy D w skórze. Niedobór witaminy D objawia się powiększeniem stawów kolanowych, kostek, dłoni, osłabieniem mięśni, a także wypadanie zębów. Konsekwencją trwałego niedoboru witaminy D u dzieci jest krzywica, a u dorosłych osteomalacja. Jak jeszcze objawia się niedobór witaminy D? Stwierdza się pogorszenie stanu skóry, problemy z ostrością widzenia, biegunkę, bezsenność i szybkie męczenie się. Objawy przedawkowania witaminy D występują rzadko. Są to przede wszystkim: osłabienie, utrata łaknienia, nudności i wymioty, zaparcia, niepokój wzmożone pragnienie i zwiększone oddawanie moczu. Przyjmuje się, że optymalne stężenie witaminy D we krwi to 30–50 ng/ml (75–125 nmol/l)[2]. Bardzo duży odsetek badanych wykazuje stężenie suboptymalne i niewystarczające. Na co wpływa witamina E? Witamina E, czyli tokoferol, umożliwia syntezę lipidów i jest przeciwutleniaczem, wpływa na krzepnięcie krwi i zapobiega chorobom układu krążenia. Stabilizuje błony komórkowe i zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworów. Niedobór witaminy E, objawy – obserwuje się ogólne osłabienie, suchość i wiotczenie skóry, a także przebarwienia na skórze i plamy starcze. Skutkami niedoboru są zaburzenia płodności, osłabiona praca oraz zanik mięśni, zaburzenia funkcjonowania błon komórkowych, przyspieszony rozpad czerwonych krwinek oraz zaburzenia wzrostu. Witamina E i jej źródła Nadmiar witaminy E występuje rzadko, prowadzi do zmęczenia i osłabienia, wiąże się z zaburzeniami wzroku, zaburzeniami jelitowymi oraz bólem głowy. Zalecenia odnośnie dziennego zapotrzebowania na witaminę E są różne i wg piśmiennictwa wahają się między 10 a 30 mg. Witaminę E zawiera mleko, jaja, masło, oleje roślinne, ryby, kiełki pszenicy, pieczywo razowe, orzechy, migdały oraz zielone warzywa liściaste. Prawidłowe stężenie witaminy E można sprawdzić, wykonując badanie poziomu alfa-tokoferolu w surowicy, który powinien wynosić min. 30 μmol/l[3]. Witaminy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, biorą udział w wielu procesach, wpływają na rozwój, stan zdrowia i wydolność organizmu. Muszą być dostarczane organizmowi z codzienną, zróżnicowaną dietą. Poziom witamin w organizmie możesz sprawdzić wykonując poniższe badania: Witamina C (Kwas askorbinowy), Witamina A, Witamina E. Bibliografia: Retinol (retinol), Indeks leków, Witaminy, wiadomości ogólne. Witaminy, Beata Przygoda, Witamina C, Magdalena Walicka, Agnieszka Jasik, Marzanna Paczyńska, Michał Wąsowski, Marek Tałałaj, Ewa Marcinowska-Suchowierska, Niedobór witaminy D – problem społeczny, [1] [2]Witamina D [3]
Witamina ta pełni też istotną rolę antyoksydacyjną – pomaga chronić witaminę E przed utlenianiem. Ułatwia również wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza – pierwiastków, które mają niebagatelny wpływ na kondycję skóry. Aktywna postać witaminy D3 na skórę, kalcytriol, działa hamująco na nadmiernie mnożące się komórki
Zdrowe zakupy Witaminy przyjmujemy wraz z pożywieniem. Dodatkowo witamina D jest syntetyzowana przez organizm pod wpływem światła słonecznego, a witamina K2 wytwarzana jest przez bakterie w jelicie grubym. Głównymi źródłami pozostałych witamin są warzywa i owoce, a także produkty mleczne, ryby, mięso, jajka, orzechy i oleje roślinne. W przypadku niedoboru witamin zaleca się przyjmowanie preparatów uzupełniających ich poziom. Warto jednak przed zastosowaniem sztucznego wspomagania wykonać badania laboratoryjne i sprawdzić poziom witamin we krwi. Nadmierne przyjmowanie preparatów witaminowych jest bowiem szkodliwe. Dotyczy to w szczególności witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak A, D, K, E, które są magazynowane w organizmie, co może doprowadzić do problemów zdrowotnych. Witaminy rozpuszczalne w wodzie, na przykład C i witaminy z grupy B, są wydalane z moczem. Wszystkie podane wartości referencyjne mają wyłącznie charakter informacyjny. Jak zbadać poziom witamin w organizmie? Jakie witaminy warto zbadać? Badanie poziomu witaminy A (retinol) we krwi Wartości referencyjne dla witaminy A: 20 lat: 0,3-0,8 mg/l Metoda oznaczania witaminy A: HPLC - wysokosprawna chromatografia cieczowa Witamina A jest rozpuszczalna w tłuszczach. Najlepszym źródłem tej witaminy są produkty pochodzenia zwierzęcego. Jej prowitamina, czyli beta-karoten, znajduje się w produktach roślinnych i jest w organizmie zamieniana w witaminę A. Szczególnie bogate w beta-karoten są jarmuż, dynia, pomidory, pietruszka, papryka, szpinak, marchew, mango i brzoskwinie. Dla lepszebo przyswajania witaminy A warto dodać odrobinę oleju do surówki czy sałaty. Witamina A to jeden z najważniejszych związków wpływających na naszą odporność. Chroni nabłonek układu oddechowego przed drobnoustrojami, zapobiega zakażeniom, pomaga zwalczać bakterie i wirusy, utrzymuje prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci, a także wpływa na prawidłowe funkcjonowanie błon komórkowych. Działa przeciwnowotworowo, uczestniczy w odnowie komórek, wytwarzaniu kortyzolu (hormon steroidowy), estrogenów i plemników o dużej ruchliwości. Poza tym poprawia wzrok i wpływa pozytywnie na oskrzela i pęcherz moczowy. Reguluje wzrost tkanki nabłonkowej i innych komórek organizmu. W świecie zachodnim rzadko dochodzi do niedoboru witaminy A. Zagraża on jedynie wegetarianom, kobietom w ciąży i matkom karmiącym, a także osobom cierpiącym na choroby żołądka i jelit oraz palącym papierosy. Najczęstszymi oznakami niedoboru witaminy A są wysuszone spojówki i śluzówka pochwy. W skrajnych przypadkach dochodzi także do regresji jąder i jajników. Powtarzają się infekcje górnych dróg oddechowych i oskrzeli. Występują też zmiany trądzikowe i zrogowacenie skóry oraz kurza ślepota. Zmniejsza się apetyt, może pojawić się biegunka. Poziom witaminy B1 (tiamina) we krwi Wartości referencyjne dla witaminy B1: powyżej 49 μg/l Metoda oznaczania witaminy B1: HPLC - wysokosprawna chromatografia cieczowa Tiamina pełni ważną funkcję w działaniu wegetatywnego układu nerwowego i w procesie przemiany materii. Jest niezbędna do utrzymania prawidłowego rytmu serca oraz funkcjonowania mięśni, wpływa na zdolność koncentracji, usuwa z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii i zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału serca oraz udaru mózgu. Tiamina jest rozpuszczalna w wodzie i nie może być przez organizm długotrwale magazynowana. Do najczęstszych oznak niedoboru witaminy B1 zalicza się: pieczenie stóp, osłabienie i bóle mięśni, zaburzenia rytmu serca oraz odczuwanie niepokoju. W organizmie gromadzi się woda i następuje zaburzenie metabolizmu węglowodanów. Towarzyszy temu zmęczenie i drażliwość, dochodzi do zaburzeń koncentracji, procesu uczenia się i zapamiętywania. Pojawiają się nastroje depresyjne. Niedobór witaminy B1 jest wynikiem złego odżywiania, choroby alkoholowej, picia nadmiernej ilości kawy i herbaty, zbyt niskiego poziomu magnezu oraz zaburzenia procesu przyswajania tej witaminy. Tiamina występuje w nielicznych produktach spożywczych. Możemy ją znaleźć w kiełkach pszenicy, ziarnach słonecznika, drożdżach piwnych, fasoli, płatkach owsianych i w zielonym groszku. Witamina B2 (ryboflawina, laktoflawina) - jak oznaczyć? Wartości referencyjne dla witaminy B2: 180-295 μg/l Metoda oznaczania witaminy B2 we krwi: HPLC - wysokosprawna chromatografia cieczowa Ułatwia zadanie enzymom, ponieważ reguluje procesy przemiany materii. Bierze też udział w pozyskiwaniu energii z węglowodanów, tłuszczów i białka. Kieruje oddychaniem komórkowym. Utrzymuje skórę, włosy i paznokcie w dobrym stanie. Stabilizuje system immunologiczny i proces wchłaniania żelaza w jelitach oraz jego transport wraz z krwią do komórek i tkanek. Wspomaga oczyszczanie organizmu po zatruciu pestycydami i lekami oraz poprawia wzrok. Niedobór witaminy B2 może być wynikiem przyjmowania leków przeciwdepresyjnych. Jego oznaki to zapalenie śluzówek, łuszczące się zmiany skórne, pęknięcia kącików ust, świąd, schorzenia żołądka i jelit, zapalenie rogówki z silnym łzawieniem oraz zaćma. Występują ponadto zaburzenia wchłaniania żelaza, powodujące w konsekwencji jego niedobory, oraz zmniejsza się wytwarzanie zarówno białych, jak i czerwonych krwinek. Witamina B2 występuje głównie w mleku i przetworach mlecznych. Ponadto jest obecna w mięsie, rybach i warzywach, takich jak brokuły i jarmuż, a także w awokado. Dobrze znosi wysokie temperatury, jednak rozkłada się pod wpływem światła, dlatego produkty ją zawierające powinny być przechowywane w ciemnych miejscach. Witamina B3 (niacyna, kwas nikotynowy) Wartości referencyjne dla witaminy B3: 8,0-52,0 μg/l Metoda oznaczania witaminy B3: LC/MS - chromatografia cieczowa/spektrometria masowa Jest magazynowana w wątrobie, nerkach oraz tkance tłuszczowej. Znajduje się we wszystkich komórkach ciała, uczestniczy w tworzeniu czerwonych ciałek krwi (erytrocytów). Pełni ważne funkcje w procesie przemiany materii. Wspiera regenerację skóry, włókien nerwowych i mięśni, a także DNA. Reguluje podział i wzrost komórek, dlatego jej niedobór może prowadzić do chorób nowotworowych i przyspieszać starzenie się organizmu. Wspomaga proces zapamiętywania i koncentrację. Buduje wytrzymałość potrzebną przy długotrwałym wysiłku fizycznym. Zapotrzebowanie na witaminę B3 wzrasta podczas przyjmowania leków przeciwbólowych, uspokajających i przeciwnowotworowych, tzw. cystostatyków. Do najczęstszych oznak niedoboru witaminy B3 zalicza się zmiany w obrębie jamy ustnej, zajady, osłabioną elastyczność skóry i jej pękanie oraz wysuszenie śluzówki pochwy. Zmniejsza się wytrzymałość fizyczna, nie dopisuje apetyt, występują biegunki, pojawiają się problemy ze snem, depresyjne nastroje i rozkojarzenie, rozwija się demencja. Witamina B3 jest obecna głównie w mięsie i podrobach. W niewielkich ilościach występuje również w orzeszkach ziemnych, ziemniakach i roślinach strączkowych. Witamina B5 (kwas pantotenowy) Wartości referencyjne dla witaminy B5: 25-80 μg/l Metoda oznaczania witaminy B5: LC/MS - chromatografia cieczowa/spektrometria masowa Pełni ważną funkcję w procesie przemiany energii w organizmie. Jest niezbędna do rozkładania aminokwasów, czyli białek, a także tłuszczów i węglowodanów. Rozpuszcza się w wodzie. Niedobór kwasu pantotenowego zaburza wydzielanie hormonów przez nadnercza, co prowadzi do występowania nawracających infekcji. Istnieje również hipoteza, że jego deficyt ma związek z występowaniem trądziku. Przyjmowanie witaminy B5 zaleca się podczas odchudzania lub w trakcie głodówek, by wskutek jej niedoboru nie doszło do chronicznych bólów głowy, palców i podeszew stóp. Oznakami zbyt niskiego poziomu kwasu pantotenowego są ponadto stany zapalne skóry, trądzik, mdłości, osłabienie, zmęczenie i bezsenność. Witamina B5 jest obecna w podrobach, jogurtach, roślinach strączkowych i grzybach. Warto sięgać również po bogate w nią awokado. W pozostałych owocach i warzywach kwas pantotenowy występuje w śladowych ilościach. Witamina B6 (pirydoksyna) Wartości referencyjne dla witaminy B6: 8,7–27,2 μg/l Metoda oznaczania witaminy B6: HPLC - wysokosprawna chromatografia cieczowa Wzmacnia siły obronne organizmu oraz układ nerwowy. Reguluje procesy zachodzące w przemianie materii. Bierze udział w przekształcaniu białek i wbudowywaniu ich w komórki ciała, a także w procesach naprawy DNA. Przyczynia się do regeneracji skóry. Jest stosowana w chorobach układu nerwowego i hormonalnego, jej odpowiedni poziom ma szczególne znaczenie w okresie ciąży oraz menopauzy. Typowymi oznakami niedoboru witaminy B6 są szorstkość skóry i wypadanie włosów oraz anemia, a także występowanie zespołu napięcia przedmiesiączkowego, wahań nastroju, obrzęków i bólów podbrzusza. Osłabieniu ulega zdolność do koncentracji, pojawia się drażliwość, czasami również depresja. Najwięcej witaminy B6 znajduje się w mięsie z piersi kurczaka i wołowinie, a także w łososiu, śledziu, makreli i serach. Jej roślinnymi źródłami są różnego rodzaju kapusty, roszponka, kiełki oraz rośliny strączkowe. Witamina B7 (biotyna, witamina H) Wartości referencyjne dla witaminy B7: niedobór 250 ng/l Metoda oznaczania witaminy B7: ELISA - test immunoenzymatyczny Reguluje funkcjonowanie niektórych genów znajdujących się w jądrze komórkowym. Bierze też udział w procesach przemiany białek i tłuszczów. Zapewnia zdrową skórę i włosy oraz mocne paznokcie. Jest witaminą rozpuszczalną w wodzie. Wskutek niedoboru biotyny wypadają włosy, pojawiają się stany zapalne skóry, zmniejsza się apetyt i dokuczają bóle mięśni, a spojówki wykazują tendencję do nawracających stanów zapalnych. Pojawia się wyczerpanie, zmęczenie, nawet depresja. Witamina B7 występuje w takich produktach pochodzenia zwierzęcego jak wątroba, nerki czy żółtka jaj. Należy również sięgać po drożdże, orzechy, płatki owsiane, szpinak i niełuskany ryż. Witamina B9 (B11, kwas foliowy) Wartości referencyjne dla witaminy B9: 3,1-17,5 ng/ml Metoda oznaczania witaminy B9: chemiluminescencja Bierze udział w przebiegu podziałów komórkowych i tworzeniu się krwi. Dlatego tak ważny jest jej odpowiedni poziom u kobiet w ciąży. Rozpuszcza się w wodzie. Organizm potrafi zmagazynować jedynie niewielkie ilości kwasu foliowego, który ponadto jest bardzo podatny na utlenianie. Na wchłanianie kwasu foliowego w organizmie wpływają hamująco przyjmowane leki przeciwbólowe, środki antykoncepcyjne i uspokajające oraz antybiotyki. Niedobór witaminy C oraz B12 zwiększa zapotrzebowanie organizmu na kwas foliowy. Oznaką niedoboru witaminy B9 jest anemia spowodowana spadkiem liczby erytrocytów, czyli czerwonych ciałek krwi. Pojawiają się zaburzenia koncentracji, znużenie i zmęczenie. Często rozwija się arterioskleroza, dochodzi do zawałów serca oraz demencji. Występują bóle głowy i zmiany w śluzówce jamy ustnej, a także zaburzenia w pracy układu immunologicznego i rozrodczego. Naturalnym źródłem witaminy B9 są zielone warzywa liściaste, a także szparagi, soja i groch. Bardzo dużo kwasu foliowego występuje w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak żółtka jaj i wątróbka. Witamina B12 (kobalamina) Wartości referencyjne dla witaminy B12: 197-771 pg/ml Metoda oznaczania witaminy B12: chemiluminescencja Uczestniczy w rozkładaniu kwasów tłuszczowych i procesach przemiany materii. Przekształca zmagazynowany kwas foliowy w jego aktywną formę, co zapewnia optymalny podział komórek. Chroni układ nerwowy, wpływa dobroczynnie na kości oraz wspiera zaopatrzenie organizmu w tlen. Do niedoborów witaminy B12 przyczyniają się takie czynniki jak zmniejszone wydzielanie kwasów żołądkowych, nieprawidłowa flora jelitowa oraz choroby jelit. Wzrasta wtedy ryzyko zawału serca wskutek rosnącego w krwi poziomu homocysteiny (aminokwas odpowiadający wraz z cholesterolem za rozwój miażdżycy), ulega podwyższeniu wskaźnik MCV, dokucza pieczenie języka, dochodzi do regresji mięśni oraz rozkojarzenia, demencji i zaburzeń pamięci. Witamina B12 występuje przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego - mięsie wołowym i drobiowym, rybach, podrobach i jajkach, a także w owocach morza, mleku i jego przetworach, głównie serach, oraz w kapuście i rokitniku zwyczajnym. Witamina C (kwas askorbinowy) Wartości referencyjne dla witaminy C: 4,6-14,9 mg/l Metoda oznaczania witaminy C: HPLC - wysokosprawna chromatografia cieczowa Jest antyoksydantem unieszkodliwiającym wolne rodniki. Zapobiega tworzeniu się zmarszczek, skutecznie odtruwa organizm i poprawia wzrok, a w sytuacjach stresowych pomaga zachować spokój. Ponadto wyrównuje ciśnienie krwi oraz przyczynia się do utrzymania w dobrym stanie kości. Jest szczególnie ważna dla chrząstek stawowych. Razem z żelazem buduje aminokwasy potrzebne włóknom kolagenowym w tkance łącznej, odpowiadające za jędrną skórę i elastyczne naczynia krwionośne. Jedną z najczęstszych chorób powodowanych brakiem witaminy C w organizmie jest szkorbut, objawiający się wypadaniem zębów, krwawieniem dziąseł, zmęczeniem, gorączką i zanikiem mięśni oraz wzrostem podatności na wszelakie infekcje. Innymi oznakami niedoboru kwasu askorbinowego są trudno gojące się rany i częste krwawienia śluzówek. Pojawiają się bóle stawów i kończyn, a także paradontoza, czyli cofanie się dziąseł. Ponadto występuje zmęczenie i drażliwość, często dochodzi do zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej. Witaminy C należy szukać nie tyle w pomarańczach czy cytrynach, gdzie jest jej stosunkowo niedużo, ile w papryce, jarmużu, brokułach i pietruszce, a także w gruszkach, bananach, jabłkach, awokado, mango i owocach dzikiej róży oraz rokitnika. Witamina D (kalcyferol) - jak oznaczyć? Wartości referencyjne dla witaminy D: Witamina 25 (OH) D3 (główny metabolit witaminy D): niedobór 150 ng/ml Witamina 1,25 (OH)2 D3 (stężenie witaminy D3 i jej metabolitów): 26,1–95,0 pg/ml Metoda oznaczania witaminy D: chemiluminescencja Witamina D to grupa rozpuszczalnych w tłuszczach steroidowych organicznych związków chemicznych. W źródłach pokarmowych występują jej dwie prowitaminowe formy: ergokalcyferol (witamina D2) pochodzenia roślinnego i cholekalcyferol (witamina D3) pochodzenia zwierzęcego. Prawidłowy poziom witaminy D w surowicy wynosi 20-50 ng/ml. W badaniach laboratoryjnych mierzone jest stężenie kalcytriolu (Calcitriolum; 1,25-dihydroksycholekalcyferol, 1,25(OH)2D3) - organicznego związku chemicznego, aktywnej formy witaminy D3. Znaczenie ma dodatkowo parametr 25(OH)D3, wykorzystywany w diagnostyce zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej, chorób metabolicznych tkanki kostnej oraz w zatruciu witaminą D. Organizm ludzki ma możliwość samoistnego wytwarzania witaminy D i drogą przemian zaspokaja 80-100% naszego dziennego zapotrzebowania. Witamina D odpowiada za prawidłowy przebieg procesów metabolicznych. Pomaga w przyswajaniu wapnia niezbędnego do utrzymania dobrego stanu kości. Wzmacnia działanie układu immunologicznego, wpływa korzystnie na komórki nerwowe w chorobach autoimmunologicznych, pobudza przemiany tłuszczów oraz funkcjonowanie nerek. Łagodzi stany zapalne, wspiera organizm w walce z nowotworami oraz zmniejsza objawy cukrzycy. Przejawem niedoboru witaminy D jest krzywica, rozmiękanie kości (osteomalacja) i paradontoza. Zwiększa się również podatność na infekcje, występują zaburzenia hormonalne oraz zmiany nowotworowe. Pogłębiają się stany depresyjne oraz zaburzenia koncentracji. Witaminę D można pozyskać tylko z nielicznych produktów spożywczych, takich jak podroby zwierzęce i tłuszcz z mięsa łososia, węgorza, śledzia czy makreli. Witamina E (tokoferol) - oznaczenie we krwi Wartości referencyjne dla witaminy E: 20 lat 5-18 mg/l Metoda oznaczania witaminy E: HPLC – wysokosprawna chromatografia cieczowa Przede wszystkim osłania komórki organizmu, niszcząc wolne rodniki. Chroni przed arteriosklerozą oraz infekcjami, a także wpływa na pracę gruczołów płciowych. Reguluje proces oczyszczania krwi i bierze udział w tworzeniu się czerwonych krwinek. Odżywia i wygładza skórę, chroni przed promieniowaniem słonecznym. Oznaki niedoboru witaminy E to niedokrwistość i anemia, a także miażdżyca oraz toczące organizm procesy zapalne, które prowadzą do schorzeń stawów, reumatyzmu i chorób autoimmunologicznych. Występują ponadto zaburzenia koncentracji i podatność na infekcje. Wskutek niskiego stężenia witaminy E źle goją się rany, nasilają się dolegliwości przedmiesiączkowe oraz rozwija się zaćma. Bogate w witaminę E są oleje roślinne. Występuje ona także w orzechach, ziarnach, maśle, rybach, jajkach i warzywach, takich jak papryka, biała kapusta, szpinak i natka pietruszki. Witamina K (filochinon, menachinon) - Wartości referencyjne dla witaminy K: na czczo 0,17-0,68 μg/l; po posiłku: 0,15–1,55 μg/l Metoda oznaczania witaminy K: LC/MS - chromatografia cieczowa/spektrometria masowa Należy do niej grupa substancji o podobnej budowie, rozpuszczalnych w tłuszczach. Aż 90% witaminy K przyjmujemy w postaci filochinonu (K1), który występuje w produktach pochodzenia roślinnego, a pozostałe 10% stanowią menachinony (K2), wytwarzane głównie przez florę jelitową. Witamina K uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi oraz w tworzeniu kości. Jest ona naturalnym antyoksydantem zwalczającym wolne rodniki. Do obniżenia jej poziomu prowadzą terapie, w których przyjmowane są antybiotyki, aspiryna, leki przeciwepileptyczne i zmniejszające stężenie cholesterolu we krwi. Co ważne, przyjmowanie nadmiernych ilości suplementów z witaminami E i A może hamować wchłanianie i oddziaływanie witaminy K na organizm. Niedobory witaminy K objawiają się skłonnością do krwawień i krwotoków z nosa, występowania siniaków nawet przy najmniejszych urazach, zwiększa się łamliwość kości. Krew może pojawić się w moczu i stolcu. Witamina K występuje w prawie wszystkich produktach spożywczych, więc jej niedobór jest raczej mało prawdopodobny. Nie dotyczy to jednak osób przyjmujących inhibitory witaminy K - leki przeciwzakrzepowe starej generacji. Autor publikacji:
Bądź na czczo – zachowaj 12-godzinną przerwę w spożywaniu posiłków. 30 minut przed badaniem wypij szklankę wody. Nie pij ani kawy, ani herbaty przed pobraniem. Na 2 dni przed pobraniem krwi powstrzymaj się od intensywnej aktywności fizycznej. Wyśpij się i zrelaksuj przed badaniem. W dzień badania nie pal papierosów. Jednym ze związków chemicznych o dużym znaczeniu dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka jest witamina D3. Na co pomaga, gdy dzienne zapotrzebowanie na nią jest zaspokojone? Witamina D3 – charakterystyka Witaminy są substancjami, które biorą udział w wielu procesach na poziomie komórkowym. Najczęściej odpowiadają za prawidłowy przebieg reakcji chemicznych zachodzących w organizmie. Działają ochronnie i regulują gospodarkę substancjami odżywczymi. Jedną z najważniejszych jest witamina D. Na co pomaga? Odpowiedź na to proste pytanie okazuje się dość złożona, ale jedno jest pewne – niedobory należy uzupełniać, ponieważ niosą za sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Witamina D3 jest znana również pod nazwą cholekalcyferol. Występuje naturalnie w organizmach zwierzęcych. Do tej samej grupy należy witamina D2, która jest roślinnym odpowiednikiem D3. Obie należą do grupy witamin nierozpuszczalnych w wodzie, dlatego suplementy mają postać kapsułek wypełnionych tłuszczem. Witamina D3 jest odporna na działanie wysokich temperatur, może być również długo przechowywana, bez ryzyka utraty właściwości. Jest to substancja o bardzo szerokim działaniu, pełniąca funkcję prohormonu. Co to oznacza? Otóż witamina D3 wytwarzana jest w sposób naturalny przez ludzki organizm. Powstaje w reakcji cholesterolu ze światłem słonecznym. Dlatego w naszym klimacie zaleca się jej suplementację szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Jak witamina D3 „pracuje” w poszczególnych układach naszego organizmu? Zacznijmy od najważniejszego działania tej witaminy, czyli jej wpływu na układ kostny. Jest ona niezbędna do prawidłowego wzrostu kości i zębów, dlatego zaleca się jej suplementację kobietom ciężarnym, następnie podaje się ją noworodkom i niemowlętom. Witamina D3 odpowiada za wchłanianie wapnia i fosforu przez komórki, jej niedobory powodują zatem problemy z układem kostnym i zębami. U dzieci mogą odpowiadać za zahamowanie wzrostu i większą podatność na występowanie próchnicy, natomiast u dorosłych – za osteoporozę. Z drugiej strony osoby, które już cierpią na tę chorobę i zażywają witaminę D3, odczuwają mniejsze dolegliwości niż chorzy nieleczeni w ten sposób. Dlaczego mówi się, że D3 to witamina na odporność? Otóż działa ona immunomodelująco (wzmacnia odporność) i przeciwbakteryjnie. Badania wykazały, że ma również działanie antynowotworowe. Wiemy, że jest to druga po witaminie C substancja, która zmniejsza ryzyko zachorowania na infekcje powodowane przez koronawirusy. Sezon grypowy w naszym klimacie nakłada się z okresem niskiego nasłonecznienia, dlatego warto w tym czasie sprawdzać poziom witaminy D3, stosować dietę bogatą w ten składnik lub suplementować go w razie stwierdzonych niedoborów. Witamina D3 podawana jest w stanach przewlekłej niewydolności serca. Jej prawidłowy poziom pozwala regulować występujące wówczas stany zapalne w układzie sercowo-naczyniowym. Jak działa witamina D3 w układzie nerwowym? Jest to substancja odpowiedzialna za jakość snu, a jak wiesz, nocny wypoczynek jest bardzo istotny dla ogólnego stanu zdrowia. Czy witamina D3 pomaga w odchudzaniu? Przyjmowanie witaminy D3 nie spowoduje utraty wagi. Nie jest to witamina na odchudzanie, choć badania wykazały, że osoby otyłe mają poważne jej niedobory. Stąd skojarzenie, że witamina D pomaga w odchudzaniu. Dietetycy nie proszą o wyniki badań poziomu witaminy D3 dlatego, że jej suplementacja sprzyja odchudzaniu. Chodzi raczej o fakt, że jest to witamina niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nie ma potwierdzonych badań, które wyjaśniałyby zależność pomiędzy nadwagą a niedoborem witaminy D3. Wiemy jednak, że jej niedobory bezpośrednio wpływają na poziom hormonów, takich jak: leptyna, serotonina i testosteron. Gdy ich poziom nie jest prawidłowy, dochodzi do zaburzeń metabolicznych. W konsekwencji masa ciała rośnie i trudno jest pozbyć się nadprogramowych kilogramów. Świadoma suplementacja witaminy D3 Nawet zbilansowana dieta nie wystarczy, by pokryć dzienne zapotrzebowanie na witaminę D3. W przypadku spożywania produktów bogatych w ten związek chemiczny możemy dostarczyć zaledwie 20% tego, czego potrzebujemy. W sezonie wiosenno-letnim sytuację znacząco poprawia przebywanie na świeżym powietrzu. Jeśli jest duże nasłonecznienie, to synteza skórna witaminy D3 przebiega w sposób wydajny i pozwala utrzymać jej zadowalający poziom w organizmie. Inaczej sytuacja ma się w miesiącach jesienno-zimowych. W tym okresie zaleca się suplementację. Warto zwrócić uwagę na fakt, że przyjmowanie zbyt dużych dawek witaminy D3 może powodować działania niepożądane. Jest to witamina nierozpuszczalna w wodzie, więc jej nadmiar kumuluje się w organizmie. Czym grozi przedawkowanie witaminy D3? Hiperwitaminoza objawia się biegunkami, nudnościami i wymiotami. Poza tym osoba przyjmująca nadmiarowe dawki witaminy D3 jest nerwowa, ale cierpi również na spadek energii. Najniebezpieczniejszą konsekwencją przedawkowania jest hiperkalcemia, czyli odkładanie się wapnia w tkankach. Dzienna dawka witaminy D3 różni się w zależności od wieku pacjenta i potrzeb jego organizmu. Dlatego należy najpierw wykonać badanie, którego celem jest oznaczenie poziomu witaminy, a następnie skonsultować się z lekarzem, by ustalił prawidłową dawkę dzienną. Przy znacznych niedoborach na początku leczenia podaje się duże dawki, które po ustabilizowaniu poziomu witaminy D3 zmniejsza się zależnie od płci i wieku pacjenta. Autor: Magdalena Głowala-Habel Bibliografia A. Karmańska, Wielokierunkowe działanie witaminy D3, Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Łódź 2021. A. Wiśniewska, A. Szypowska, The role of vitamin D in selected autoimmune diseases, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” nr 72/2, 2021.
Centrum Medyczne Damiana. Warszawa , ul. Wałbrzyska 46. 7,8 / 10 • Dobra • 869 opinii. Badania krwi 90 zł. Morfologia krwi (pełna) 28 zł. Pobranie krwi lub innego materiału u Pacjenta 90 zł. CRP ilościowo 54 zł. Szczegóły » Zadzwoń: 22 626 …pokaż numer.
Badanie poziomu witaminy D szczególnie warto wykonać, gdy często się przeziębiasz, trudno ci schudnąć, stale jesteś senna, bo są to problemy, które często wynikają z niedoboru tej witaminy. Proste badanie krwi odpowie na pytanie, czy potrzebujesz suplementacji witaminy D, i w jakiej dawce. Jakie są normy i jak interpretować wynik poziomu witaminy D w organizmie? Jakie są normy i jak interpretować wynik poziomu witaminy D w organizmie? Spis treściPoziom witaminy D: kto powinien zrobić badanie?Jak się robi badanie poziomu witaminy D?#TOWIDEO Jakie są objawy niedoboru witaminy D?Badanie poziomu witaminy D: jak interpretować wyniki? U 90-95 procent Polaków poziom witaminy D jest niższy od wartości prawidłowych - większość ma niedobór witaminy D. Przyczyną jest szerokość geograficzna, w jakiej mieszkamy, i związany z nią deficyt słońca. Dieta, nawet ta najbardziej urozmaicona, nie rozwiązuje problemu. Mleko i jego przetwory, jaja, masło, sery czy nawet ryby tylko w minimalnym stopniu pokrywają codzienne zapotrzebowanie na tę witaminę. Dlatego wiosną i w okresie jesienno-zimowym powinniśmy ją suplementować (a niektórzy przez cały rok). Ale ponieważ witaminę D łatwo przedawkować, warto wcześniej zbadać jej poziom we krwi, by określić dzienną dawkę. Poziom witaminy D: kto powinien zrobić badanie? Niedobór witaminy D towarzyszy zaburzeniom pracy nerek, wątroby i jelit. Może być skutkiem przyjmowania leków, np. przeciwdrgawkowych, glikokortykosteroidów czy też przeciwgrzybiczych. Badanie jej poziomu zleca się w następujących przypadkach: objawy chorób kości, np. częste złamania choroba trzewna, Leśniowskiego-Crohna, mukowiscydoza, zapalenie jelit stosowanie diet eliminacyjnych przy alergii na mleko krowie i nietolerancji laktozy choroby nerek (także po przeszczepie) i wątroby (cholestaza, wirusowe zapalenie typu C) choroby układu sercowo-naczyniowego, a szczególnie nadciśnienie tętnicze schorzenia autoimmunologiczne (SM, łuszczyca, RZS, toczeń układowy) depresja, zaburzenia pamięci, demencja nieprawidłowy poziom wapnia, fosforu, magnezu różne rodzaje nowotworów złośliwych otyłość - pacjenci po operacjach bariatrycznych. Jak się robi badanie poziomu witaminy D? Do badania nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Krew pobiera się z żyły w zgięciu łokciowym. Można ją pobrać o każdej porze dnia, co oznacza, że nie trzeba być na czczo. Skierowanie na badanie wystawia lekarz, najczęściej endokrynolog. Prywatnie za oznaczenie poziomu witaminy D trzeba zapłacić od 45 zł. Jeżeli nie mamy skierowania, należy poprosić o oznaczenie poziomu 25-hydroksywitaminazy D, czyli kalcydiolu, w osoczu krwi. Wyniki trzeba pokazać lekarzowi, aby ten zalecił odpowiednią suplementację, która wyrówna niedobór witaminy D. #TOWIDEO Jakie są objawy niedoboru witaminy D? Sprawdź, jakie są objawy niedoboru witaminy D Badanie poziomu witaminy D: jak interpretować wyniki? poniżej 20 ng/ml (lub poniżej 50 nmol/l) – ciężki niedobór witaminy D poniżej 30 ng/ml (lub poniżej 75 nmol/l) – niewystarczające zaopatrzenie 30-50 ng/ml (lub 75-125 nmol/l) – optymalne zaopatrzenie powyżej 150 ng/ml (lub powyżej 375 nmol/l) – zatrucie witaminą D Ile potrzebujemy witaminy D dzieci i młodzież od 1. do 18. roku życia: dziennie 600-1000 dzieci i młodzież ze stwierdzoną otyłością: dziennie 1200-2000 dorośli (18-65 lat): 800-2000 osoby powyżej 65. roku życia: dziennie 800-2000 osoby otyłe: dziennie do 4000 kobiety planujące ciążę: dziennie 800-2000 ciężarne (od 2. trymestru) i karmiące: dziennie 1500-2000 miesięcznik "Zdrowie" Test na Helicobacter z kału. Istnieją dwa testy na Helicobacter pylori z kału. Jeden z nich opiera się o wykrywanie antygenów z pomocą przeciwciał monoklonalnych. Test jest wykorzystywany do badania przesiewowego. Wykazuje się dużą (ok. 90%) czułością. Kolejna metoda wykorzystuje chromatografię.
Rola witaminy D3 w organizmie Witamina D3 należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach i ma bardzo duży wpływ na nasze zdrowie. Odpowiada za wiele elementów prawidłowej pracy organizmu, w tym bierze udział w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej oraz odpowiada za prawidłowe wchłanianie wapnia. Wzmacnia odporność oraz powoduje mineralizację zębów i kości. Związek ten, w postaci witaminy D może być syntetyzowany w skórze człowieka na skutek działania promieni ultrafioletowych. Następnie, pod wpływem przemian w wątrobie i jelitach organizm wytwarza czynną formę witaminy D3, czyli 1,25-OH-D3. Właśnie ten związek bada się pod kątem ilości w organizmie. Poza wpływem na regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej, witamina D3 wpływa na układ immunologiczny, prawidłowe funkcjonowanie trzustki (w tym na prawidłowe wydzielanie insuliny) a także na wiele innych układów. Jej prawidłowe stężenie we krwi pozytywnie wpływa na układ nerwowy i układ krążenia. Witamina D3 jest szczególnie ważna w okresie rozwoju dziecka. Źródłami witaminy D3 są: dieta oraz synteza skórna. Omawiany związek możemy znaleźć w drożdżach, rybach morskich, tranie, wątróbce, mięsie, grzybach i jajach. Zazwyczaj jednak ilość przyjmowanej wraz z dietą witaminy D3 jest zbyt mała, by pokryć zapotrzebowanie organizmu. W polskich warunkach klimatycznych witamina D3 może być wytwarzana za pomocą skórnej syntezy w efektywny sposób jedynie przez kilka miesięcy w roku. Są to miesiące największego nasłonecznienia i obejmują zazwyczaj okres od maja do września. W pozostałych miesiącach powinniśmy zadbać o dostarczanie witaminy D3 za pomocą suplementacji. Badanie poziomu witaminy D3 – kiedy należy je wykonać? Niedobór witaminy D3 może wywołać wiele dolegliwości. Najczęściej spotyka się problemy związane z układem kostnym, takie jak osteoporoza czy też osteopenia. Badanie poziomu witaminy D3 zalecane jest w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości gospodarki wapniowo-fosforanowej czy też zaburzeń metabolicznych. Również pacjenci borykający się z przewlekłymi chorobami nerek poddawani są zwykle badaniom stężenia tej witaminy. Badanie stężenia witaminy D3 zaleca się w przypadkach: zmniejszonej gęstości kości, częstych złamań, występowania chorób jelit, występowania chorób autoimmunologicznych, częstych bólów kości, przewlekłej bezsenności, długotrwałego osłabienia oraz złego samopoczucia. Badanie poziomu witaminy D3 u niemowląt oraz dzieci zalecane jest w przypadku: zaburzenia wzrostu, występowania krzywicy kości, powolnego zrastania ciemiączka, częstych biegunek i wymiotów, nadmiernej potliwości, zaburzenia pracy mózgu, występowania nadpobudliwości. Ponadto, badaniem poziomu witaminy D3 powinni zainteresować się wszyscy pacjenci, którzy rzadko wystawiają się na ekspozycję słoneczną oraz pacjenci niedożywieni lub przyjmujący leki obniżające wchłanianie witaminy D3 z dietą. Badanie to jest niezwykle istotne także w przypadku pierwotnej nadczynności przytarczyc. Do grupy osób szczególnie narażonych na nieprawidłowe wartości stężenia witaminy D3 należą: kobiety w okresie menopauzy, seniorzy, pacjenci z nietolerancją laktozy, pacjenci z nieprawidłową masą ciała, pacjenci borykający się z częstymi infekcjami, pacjenci chorujący na osteoporozę, cukrzycy, pacjenci przyjmujący długotrwale leki sterydowe oraz przeciwpadaczkowe. Czemu służy badanie poziomu witaminy D3? Witamina D3 ma ogromny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu. Z brakiem prawidłowego poziomu tej witaminy wiąże się wiele licznych chorób, takich jak cukrzyca, depresja, stwardnienie rozsiane, otyłość czy też choroby nowotworowe. Prawidłowy poziom witaminy D3 jest kluczowy dla naszego zdrowia, a szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na jej poziom w okresie słabego nasłonecznienia. W miesiącach zimowych powinniśmy dbać o prawidłową suplementację witaminy D3, a w sytuacji występowania objawów niedoboru – zwrócić się do lekarza. Badanie witaminy D3 służy ocenie jej stężenia w organizmie. Na podstawie wyników można ocenić, czy objawy z którymi się borykamy są bezpośrednio związane z niskim poziomem witaminy D3. W sytuacji, gdy wynik okaże się poniżej normy, lekarz może zlecić zażywanie preparatów na receptę, które zawierają wyższe dawki witaminy. Jak przygotować się do badania witaminy D3? Badanie poziomu witaminy D3 nie wymaga dużego przygotowania. Oznaczenie może być wykonane w trakcie dnia lub na czczo – zależnie od wymogów danego laboratorium. Polega na pobraniu od pacjenta próbki krwi żylnej. Zalecane jest przerwanie suplementacji witaminy D3 na okres 10 dni przed badaniem. Ma to na celu osiągnięcie jak najbardziej rzetelnych wyników. Jak przebiega badanie poziomu witaminy D3? Z żyły łokciowej pobierana jest próbka krwi. Pacjentowi zaciska się na ramieniu opaskę, odkaża skórę a następnie pobiera krew analogicznie jak do innych badań. Pobieranie krwi trwa zaledwie kilkanaście sekund. Zabieg taki nie jest rutynowym zjawiskiem – badanie przeprowadza się wyłącznie w sytuacji występowania objawów niedoboru witaminy D3, dlatego nie ma konieczności wykonywania tego badania, gdy czujemy się dobrze. Badanie poziomu witaminy D3 – jakie są normy dla dzieci i dorosłych? Przedziały te są jednakowe dla wszystkich grup wiekowych: niedobór – poniżej 20 ng / mL; niski poziom – 20-30 ng / mL; prawidłowy poziom – 30-50 ng / mL; podwyższony poziom – 50-100 ng / mL; potencjalnie toksyczny poziom – 100-150 ng / mL; poziom toksyczny – powyżej 150 ng / mL. Nieprawidłowy wynik badania poziomu witaminy D3 powinien być niezwłocznie skonsultowany z lekarzem. Aby utrzymać prawidłowy poziom witaminy D3, należy przyjmować odpowiednie jej ilości wraz z dietą (suplementacją): dzieci i młodzież – od 600 do 1000 jm. dziennie; dorośli – od 800 do 2000 jm. dziennie; dorośli z otyłością – około 4000 jm. dziennie. Badanie witaminy D3 – jaka jest jego cena? Koszt badania witaminy D3 jest zależny od miejsca wykonywania badania. Różne ośrodki oferują zróżnicowane ceny, jednak z reguły jest to kwota od 80 do 100 zł. Badanie możemy wykonać w większości niepublicznych ośrodków zdrowia. Gdzie i kiedy można wykonać bezpłatne badanie poziomu witaminy D3? Co pewien czas w Polsce organizowane są akcje polegające na możliwości bezpłatnego badania poziomu witaminy D3. Prawidłowy poziom tej witaminy jest bardzo ważny, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, dlatego też wiele ośrodków w Polsce przeprowadza akcje darmowych pomiarów w trosce o zdrowie obywateli. Przykładem akcji darmowego badania profilaktycznego jest akcja zorganizowana w styczniu 2021 w Podzamczu (województwo świętokrzyskie). Wyznaczone zostały dni oraz godziny, w których pacjenci mogli bezpłatnie wykonać badanie poziomu witaminy D3 w Regionalnym Centrum Naukowo-Technologicznym. Czy badanie poziomu witaminy D3 jest refundowane? Badanie poziomu witaminy D3 może być refundowane. Musi być w tym wypadku zlecone przez lekarza specjalistę w poradni endokrynologicznej lub poradni zaburzeń metabolicznych. Refundowane badania można wykonywać w ośrodkach zdrowia, które posiadają kontrakt z NFZ. Jak długo czeka się na wynik badania? Na wynik badania czeka się zazwyczaj kilka dni. Prywatne ośrodki bardzo często udostępniają odpowiednie platformy internetowe, gdzie samodzielnie możemy sprawdzić wynik poziomu witaminy D3 bez konieczności ponownej wizyty w ośrodku. Co zrobić z wynikami badania witaminy D3? Po otrzymaniu wyniku należy skonsultować się z lekarzem. Jest to szczególnie istotne w przypadku wyniku wskazującego na niedobór witaminy D3. Lekarz zleci odpowiednie postępowanie dietetyczne i/lub włączy do farmakoterapii odpowiedni preparat witaminowy. Na rynku aptecznym występuje wiele preparatów witaminy D3. Możemy tutaj wyróżnić suplementy diety a także leki – zarówno dostępne bez recepty, jak i wydawane z przepisu lekarza. W przypadku, gdy badanie nie wskazuje na niedobory witaminy D3, a objawy ustępują, nie występuje konieczność kolejnej wizyty lekarskiej. Warto natomiast kontynuować (lub rozpocząć) suplementację witaminy D3, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Twój farmaceuta pomoże Ci w doborze odpowiedniego preparatu, który warto zażywać aż do lata. Kiedy należy udać się z wynikami do lekarza? Jeżeli badanie zostało zlecone przez lekarza, powinniśmy bezwzględnie udać się na wizytę w celu omówienia wyników. Jeżeli objawy wskazujące na niedobór potwierdzą się, lekarz podejmie decyzję o wyborze odpowiedniego preparatu mającego na celu uzupełnić niedobór. Gdy wyniki poziomu witaminy D3 okażą się w normie, wówczas lekarz podejmie próbę dalszych badań mających na celu znalezienie przyczyny występujących objawów. Dobór odpowiedniego preparatu witaminy D3 jest prowadzony na podstawie wyników poziomu tej witaminy. W przypadku dużych niedoborów, lekarz może zalecić stosowanie preparatów na receptę, które zawierają wysokie dawki witaminy D3. W przypadku mniejszych niedoborów, lekarz dobiera odpowiedni preparat w nieco mniejszej dawce. Po zakończonej terapii wskazane jest dalsze kontynuowanie suplementacji lekami lub suplementami diety dostępnymi bez recepty. Jest to szczególnie ważne w miesiącach słabego nasłonecznienia, gdzie produkcja skórna niestety nie jest wystarczająca, by pokryć dobowe zapotrzebowanie na witaminę D3. Przeczytaj również:10 objawów niedoboru witaminy D
Utrzymanie prawidłowego stężenia witaminy D jest zatem szczególnie ważne u ludzi starszych, u których przebieg kliniczny COVID-19 jest na ogół cięższy, a śmiertelność największa. W tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę na niejednomyślne w skali światowej podejście, co do niezbędnego stężenia witaminy D we krwi.
fot. Fotolia Jeśli jesteś ubezpieczona w NFZ, w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) przysługuje ci szereg bezpłatnych badań krwi. Sprawdź, jakie badania możesz zrobić bezpłatnie, w ramach POZ! Jakie badania krwi możesz zrobić bezpłatnie w ramach POZ? Zgodnie z informacjami podanymi na stronie Ministerstwa Zdrowia, nieodpłatnie, w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, osoby ubezpieczone w NFZ mogą wykonać następujące badania krwi: morfologię krwi obwodowej z płytkami krwi lub z wzorem odsetkowym oraz płytkami krwi, retikulocyty, OB, sód, potas, wapń zjonizowany, żelazo, żelazo - całkowita zdolność wiązania (TBIC), stężenie transferyny, stężenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c) mocznik, kreatynina, glukoza, test obciążenia glukozą, białko c-reaktywne (CRP) O czym mówi poziom CRP we krwi? białko całkowite, proteinogram, albuminy, kwas moczowy, cholesterol całkowity, cholesterol-HDL. cholesterol-LDL, triglicerydy (TG), bilirubina całkowita, bilirubina bezpośrednia, fosfataza alkaliczna (ALP), aminotrasferaza asparaginianowa (AST), aminotrasferaza alaninowa (ALT), gammaglutamylotranspeptydaza (GGTP), hormon tyreotropowy (TSH) Kiedy wykonać badanie TSH? kinaza kreatynowa (CK), fosfataza kwaśna całkowita (ACP), czynnik reumatoidalny (RF), miano antystreptolizyn O (ASO), antygen HBs-AgHBs, VDRL, FT3, FT4, PSA – Antygen swoisty dla stercza całkowity. Oczywiście lista badań, które są gwarantowane nieodpłatnie w ramach ubezpieczenia w NFZ jest o wiele dłuższa. Powyższa lista dotyczy jedynie tych, gwarantowanych w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, czyli np. w przychodni lub lekarza pierwszego kontaktu. Jakie zabiegi stomatologiczne zrobisz bezpłatnie w ramach NFZ? Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Podział witamin. Podział witamin oparto na właściwościach fizycznych, wyróżniając witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) i rozpuszczalne w wodzie (B i C). Drugi i mniej popularny podział klasyfikuje witaminy na te, będące związkami azotowymi – wszystkie witaminy z grupy B, oraz witaminy nie zawierające azotu – A, D
Od 1 lipca lekarz rodzinny ma możliwość skierowania pacjenta na nowe, darmowe badania na koszt Narodowego Funduszu Zdrowia Rozporządzenie ministra zdrowia w tej sprawie opublikowano w połowie czerwca. Nowe przepisy weszły w życie 1 lipca Nowe badania, na które skieruje lekarz POZ to badania biochemiczne i immunochemiczne: ferrytyna; witamina B12; kwas foliowy; anty-CCP; a także badania na przeciwciała HCV. - Badania różnicujące przyczynę infekcji jak CRP i Strep-test wpłyną na ograniczenie stosowania antybiotykoterapii, zwłaszcza w populacji dzieci – wskazują przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia Od lipca 2022 lekarz rodzinny zleci darmowe badania specjalistyczne Od 1 lipca lekarz rodzinny w przychodni POZ zleci nowe, darmowe badania na koszt NFZ. To badania biochemiczne i immunochemiczne: ferrytyna; witamina B12; kwas foliowy; anty-CCP; a także badania na przeciwciała HCV. Nowe darmowe badania od 1 lipca, które zleci lekarz rodzinny: Badania biochemiczne i immunochemiczne: Ferrytyna, badanie poziomu ferrytyny pomaga określić zapasy żelaza w organizmie, badanie wykonywane przy podejrzeniu anemii pozwala potwierdzić lub wykluczyć niedokrwistość mikrocytarną) witamina B12, pomiary stężenia witaminy B12 wykonywane są w celu rozpoznania przyczyn niedokrwistości lub neuropatii) kwas foliowy, wykonywane jest, gdy zachodzi podejrzenie, że u pacjenta występuje niedobór kwasu foliowego, co może prowadzić do niedokrwistości) anty-CCP, umożliwia wykrycie obecności przeciwciał przeciwko cytrulinowanym peptydom we krwi. Oznaczenia poziomu przeciwciał anty-CCP wykorzystywane są przede wszystkim w rozpoznawaniu reumatoidalnego zapalenia stawów) CRP – szybki test ilościowy (dzieci do ukończenia 6. roku życia); poziom białka C-reaktywnego (CRP) pomaga ustalić przyczynę choroby i zdiagnozować rozwijający się stan zapalny w organizmie Przeciwciała anty-HCV (badanie, które wykazuje obecność lub brak przeciwciał przeciwko wirusowi zapalenia wątroby typu C (HCV). Badania kału – antygen H. pylori w kale. Badania mikrobiologiczne – Strep-test. - Dzięki dodanym badaniom diagnostycznym lekarze podstawowej opieki zdrowotnej uzyskają możliwość: podjęcia leczenia bez konieczności konsultacji specjalistycznych (badania różnicujące przyczyny niedokrwistości), podjęcia leczenia bez konieczności wykonywania badań inwazyjnych (test w kierunku Helicobakter Pylori), oraz wcześniejszego podjęcia decyzji kierunkowej o skierowaniu świadczeniobiorcy do leczenia specjalistycznego – argumentuje Ministerstwo Zdrowia w uzasadnieniu do rozporządzenia. - Dodatkowo wprowadzenie do finansowania badań różnicujących przyczynę infekcji jak CRP i Strep-test wpłyną na ograniczenie stosowania antybiotykoterapii, zwłaszcza w populacji dzieci – dodają przedstawiciele MZ. Kolejny nowy pakiet darmowych badań jesienią Dodajmy, że uruchomiony od 1 lipca nowy pakiet badań, na które skieruje lekarz rodzinny, to nie koniec zmian w tym zakresie w POZ. Kolejny pakiet ma zostać ruszyć jeszcze jesienią. Znaleźć się w nim miałyby badania z obszaru kardiologii, jak echo serca, EKG wysiłkowe, oznaczanie albuminurii w moczu, badania z kręgu endokrynologii, jak przeciwciała przeciwtarczycowe i biopsja aspiracyjna cienkoigłowa badania z zakresu chorób układu oddechowego, jak badanie spirometryczne z próbą rozkurczową. Dostęp do tego pakietu badań będą jednak miały tylko te poradnie, które zdecydują się wprowadzić opiekę koordynowaną nad pacjentami z chorobami cywilizacyjnymi. Eksperci chwalą zmiany. Skuteczne narzędzie w walce z HCV Eksperci pozytywnie odnoszą się do zmian w przepisach. Dla przykładu dotąd w Polsce bezpłatny test anty-HCV mógł zlecić jedynie lekarz chorób zakaźnych. W efekcie znaczna większość osób żyjących z wirusowym zapaleniem wątroby typu C (WZW C) nie otrzymywała terapii. - Stworzenie możliwości wykonywania w POZ badania anty-HCV daje nam narzędzie do skutecznego zwalczania zakażeń tym wirusem, a przez to profilaktyki raka i marskości wątroby. Jak zostanie ono wykorzystane, będzie zależało od lekarzy POZ, a konkretnie od tego, na ile zdają oni sobie sprawę, jak wiele mogą zdziałać, masowo wykorzystując to proste i tanie badanie - oceniał cytowany w informacji prasowej prof. Robert Flisiak, prezes Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych. Jak przypominają medycy nieleczona choroba może prowadzić do rozwoju marskości wątroby i raka wątrobowokomórkowego. W naszej szerokości geograficznej wirus HCV jest odpowiedzialny aż za 60 proc. przypadków tego groźnego dla życia nowotworu. Jednak problem stanowiło dotychczas odnalezienie zakażonych, ponieważ HCV nie daje przez lata żadnych objawów. Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin. Dowiedz się więcej na temat:
W zależności od objawów klinicznych i zebranego wywiadu lekarz może zlecić dodatkowe badania krwi na anemię w celu ustalenia dokładnych przyczyn występowania niedokrwistości. To zazwyczaj: Badanie poziomu witaminy B12 – która jest jednym z podstawowych elementów prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego oraz krwionośnego Anemia, niedobory witaminowe, depresja czy zmęczenie to często występujące u kobiet po porodzie przypadłości. W ich łagodzeniu ważną rolę odgrywa odpowiednio zbilansowana dieta i ruch. W niektórych przypadkach konieczna okazuje się pomoc lekarska, farmakoterapia lub suplementacja. Połóg to czas, w którym ciało kobiety przechodzi największe zmiany po urodzeniu dziecka. Wówczas oczyszcza się macica, rozpoczyna się produkcja mleka, spada masa ciała, ale i zachodzi szereg innych zmian. Część z nich może mieć negatywny wpływ na zdrowie kobiety. Sprawdź, jak radzić sobie z częstymi przypadłościami okresu poporodowego. Niedokrwistość po porodzie Anemia, czyli niedokrwistość, jest najczęściej występującym powikłaniem hematologicznym w czasie ciąży. Zaburzenie to nierzadko obserwuje się również u kobiet po porodzie. Według norm Światowej Organizacji Zdrowia w przypadku kobiet niebędących w ciąży o niedokrwistości mówi się wówczas, gdy stężenie hemoglobiny wynosi mniej niż 12 g/dl. Anemia po porodzie ma najczęściej charakter anemii z niedoboru żelaza. Aby ją stwierdzić, konieczne jest wykonanie morfologii krwi. Przyczyn tego stanu może być kilka, a wśród najczęstszych wymienianych znajdują się: zwiększone zapotrzebowanie na żelazo w ciąży i wykorzystanie zgromadzonych w organizmie rezerw tego składnika,krwotoki poporodowe (pojawiają się zwłaszcza u kobiet rodzących przez cesarskie cięcie), którym może towarzyszyć utrata ponad 500 ml krwi,utrata krwi towarzysząca porodowi (poród naturalny wiąże się z utratą co najmniej 250 ml krwi, a rozwiązanie przez cesarskie cięcie nawet 500 ml),zwiększone zapotrzebowanie metaboliczne w czasie połogu. Objawy anemii po porodzie mogą być następujące: osłabienie, męczliwość, senność, zaburzenia uwagi i koncentracji, pogorszenie pamięci, ból i zawroty głowy, zaburzenia pracy mięśnia sercowego, duszność, bladość skóry i błon śluzowych. Zdarzają się przypadki, że niedokrwistość po porodzie przebiega bezobjawowo. Leczenie anemii po porodzie polega na suplementacji żelaza. Z reguły składnik ten podawany jest doustnie, lecz w ciężkich postaciach anemii uzupełnia się go dożylnie, a nawet przeprowadza się przetoczenia krwi. Ważnym elementem leczenia anemii jest dieta. W jadłospisie powinny być obecne takie produkty, jak: mięso i przetwory mięsne (zwłaszcza wątróbka), ryby, orzechy, bób, pietruszka, zielony groszek, szpinak, burak, porzeczki, brukselka, brokuły, cykoria, maliny, awokado, suszone śliwki, figi, daktyle, kakao. Czego nie należy jeść w anemii? Niewskazane są duże ilości kawy, produktów zbożowych, otrębów, herbaty, mleka. Depresja poporodowa Szacuje się, że od 10% do 22% kobiet cierpi na depresję po porodzie. Może się ona pojawić po kilku dniach, a niekiedy nawet po kilku miesiącach od narodzin dziecka. Zdarzają się przypadki, że powstanie depresji poporodowej nie ma konkretnej przyczyny. Do grupy zwiększonego ryzyka jej rozwoju należą kobiety, które zmagały się z depresją po poprzednim porodzie, chorowały na depresję niezwiązaną z ciążą, miały trudności z zajściem w ciążę, straciły dziecko, mają niestabilną sytuację życiową, nie mogą liczyć na wsparcie, odczuwały silny lęk w związku z porodem, zaszły w ciążę w młodym wieku, nie planowały posiadania potomstwa, miały ciężki poród, zmagają się z inną chorobą psychiczną, dziecko ma problemy zdrowotne. Objawy depresji poporodowej to przede wszystkim: trwający ponad kilkanaście dni zły nastrój, nieodczuwanie radości, doświadczanie smutku przez większość dnia, rozdrażnienie, częsty płacz, obawa o zdrowie dziecka, niechęć do zajmowania się dzieckiem, nieodnajdywanie się w macierzyństwie, niedarzenie dziecka miłością, stałe zmęczenie i osłabienie, zaburzenia snu, zaburzenia jedzenia, brak siły do wykonywania codziennych czynności, problemy z podejmowaniem decyzji, negatywne natrętne myśli, postrzeganie siebie jako kiepskiej matki. Depresja poporodowa może wpłynąć na relacje z dzieckiem, partnerem i rodziną. Choroba wymaga pomocy psychiatry. Leczenie opiera się na psychoterapii, psychoedukacji, farmakologii z wykorzystaniem leków przeciwdepresyjnych, a w ciężkich przypadkach prowadzone jest leczenie szpitalne. Wypadanie włosów po ciąży to częsta przypadłość. Problem ten dotyka nawet 90% kobiet. Zazwyczaj obserwuje się go mniej więcej 2 miesiące po porodzie. Przyczyną nadmiernej utraty włosów są zmiany hormonalne. Występujący w ciąży wysoki poziom estrogenów sprawił, że włosy znajdowały się w fazie wzrostu i nie przechodziły do kolejnej fazy, czyli wypadania. Po urodzeniu dziecka stężenie tego hormonu drastycznie spada, co nie pozostaje obojętne dla kondycji włosów. Stają się one cieńsze, matowe i słabsze. Poza tym znaczna część przechodzi do trzeciej fazy, czyli telogenowej. W czasie jej trwania wypadają włosy, które powinny wypaść zgodnie z cyklem rozwoju włosa, ale i te, które powinny były wypaść już w ciąży. Z reguły w ciągu kilku miesięcy sytuacja się stabilizuje. Wypadanie włosy po ciąży jest zjawiskiem naturalnym, którego nie da się powstrzymać. Można jednak zadbać o ich wzmocnienie. W tym celu należy zapewnić organizmowi wszystkie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze, a w sposób szczególny dobry wpływ na stan włosów mają: miedź, krzem, żelazo, cynk, witaminy z grupy B, C, E i A. Najlepiej dostarczać tych składników razem z dietą, a kiedy pożywienie nie jest w stanie pokryć zapotrzebowania, konieczna okazuje się suplementacja, którą należy omówić z lekarzem. Co pomaga na wypadanie włosów po ciąży? Podstawą jest odpowiednia pielęgnacja. Włosy powinno się myć letnią wodą z użyciem dostosowanego do nich szamponu, delikatnie wmasowując go w skórę głowy i włosy. Aby zapobiec plątaniu się włosów i ułatwić rozczesywanie, należy używać odżywek wzmacniających. Po myciu zawsze trzeba pamiętać o dokładnym spłukaniu piany z włosów. Najlepiej pozostawić je do samodzielnego wyschnięcia lub skorzystać z suszarki z chłodnym nawiewem. W razie wypadania włosów po ciąży nie zaleca się wykonywania żadnych zabiegów typu koloryzacja, trwała, prostowanie, gdyż osłabiają one włosy. Nie powinno się ich spinać i splatać w zbyt ciasne fryzury, bo może to nasilić ich wypadanie, podobnie jak działanie wiatru, promieniowania UV, skrajnych temperatur, przed którymi należy chronić włosy. Utrata wagi po porodzie To, jak szybko kobieta straci nadliczbowe kilogramy po ciąży, jest kwestią mocną indywidualną. Należy jednak zaznaczyć, że karmienie piersią powoduje przyspieszenie metabolizmu i kobieta spala około 500 kcal dziennie, co przy odpowiedniej dawce ruchu i prawidłowym posilaniu się (białko powinno dostarczać około 20% całkowitej ilości energii, po 40% energii powinno pochodzić z węglowodanów i tłuszczów) stwarza dobre warunki do chudnięcia. Jednakże nieco większe jest zapotrzebowanie energetyczne, które w tym okresie wynosi 2600–2900 kcal/dzień i jest uzależnione od wieku oraz aktywności fizycznej. Prawidłowa utrata masy ciała po porodzie przedstawia się następująco: 8 kg w pierwszym tygodniu,9 kg w pierwszym miesiącu,kilogram na miesiąc w dalszym czasie. Po porodzie kobieta nie powinna stosować żadnych restrykcyjnych diet, suplementów czy ziół na odchudzanie. Mogą one wpłynąć negatywnie na osłabiony ciążą i porodem organizm, a poza tym przedostać się do mleka i rzutować na stan zdrowia dziecka. Jeśli pojawiają się trudności w uzyskaniu upragnionej masy ciała, warto skorzystać z pomocy dietetyka i trenera personalnego. Specjaliści ułożą zestaw ćwiczeń i jadłospis oraz pomogą w stosowaniu się do tych zaleceń. Niedobory witaminowe po porodzie Ciąża i sam poród są bardzo obciążające dla organizmu kobiety, który wymaga specjalnego wsparcia. Jest ono szczególnie ważne, wówczas gdy kobieta karmi piersią. Razem z mlekiem przekazuje dziecku wiele składników odżywczych. Dlatego też konieczne bywa ich uzupełnienie, aby nie doszło do niedoborów. Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników podczas laktacji powinny być suplementowane: witamina D – 1500–2000 na dobę,kwasy DHA – co najmniej 200 mg DHA na dobę, a w przypadku niskiego spożycia ryb do rozważenia są większe ilości,jod – 200–500 µg na dobę,żelazo – 20 mg na dobę,kwas foliowy – 600–800 µg na dobę,wapń – 1000–1300 mg na dobę. Jeśli na podstawie badań krwi lekarz stwierdzi zbyt niski poziom innych składników, suplementacja ustalana jest indywidualnie. Zmęczenie po porodzie Połóg obejmuje 6 tygodni po porodzie, czyli okres bardzo intensywnych zmian w ciele kobiety. Najważniejsze to: obkurczanie się i zmniejszanie macicy, ponowne podjęcie czynności przez jajniki, rozpoczęcie laktacji, gojenie rany poporodowej. Nic więc dziwnego, że kobieta odczuwa silne zmęczenie. Do tego dochodzi wyczerpanie po porodzie, próby z odnalezieniem się w nowej roli, konieczność sprawowania opieki nad maleństwem. Wszystko to jest dla kobiety niezwykle obciążające fizycznie i psychicznie. Aby zredukować poziom zmęczenia, kobieta powinna zadbać o zdrową dietę, aktywność fizyczną, starać się wyspać, choć jest to bardzo trudne w czasie opieki nad niemowlęciem. Najlepiej urządzać sobie drzemki wtedy, gdy i ono śpi, ograniczyć ilość odwiedzających osób, starać się korzystać z pomocy w opiece nad dzieckiem czy w domowych obowiązkach. Kiedy zmęczenie po porodzie utrudnia codzienne funkcjonowanie, warto zgłosić się do lekarza, gdyż może się ono okazać objawem chorobowym (np. depresji poporodowej, zaburzeń pracy tarczycy). Autor: dr n. o zdr. Olga Dąbska Weryfikacja merytoryczna: lek. Agnieszka Żędzian Bibliografia B. Pietrzak i wsp., Niedokrwistość z niedoboru żelaza w położnictwie i ginekologii, „Ginekologia i Perinatologia Praktyczna” 2016, t. 1, nr 3, s. 115– Jaeschke, M. Siwek, D. Dudek, Poporodowe zaburzenia nastroju – update 2012, „Neuropsychiatria i Neuropsychologia” 2012, t. 7, nr 3, s. 113– Styczeń, Włosom na ratunek, „Art of Beauty” 2015, nr 2, s. 32–39. nNUcm.
  • xws8p0eayb.pages.dev/44
  • xws8p0eayb.pages.dev/68
  • xws8p0eayb.pages.dev/82
  • xws8p0eayb.pages.dev/31
  • xws8p0eayb.pages.dev/75
  • xws8p0eayb.pages.dev/33
  • xws8p0eayb.pages.dev/97
  • xws8p0eayb.pages.dev/24

    • badania krwi na witaminy